رحم جایگزین یکی از درمان های پیشرفته ناباروری است و توسط پزشک متخصص زنان به افرادی که به هر دلیلی رحمشان توانایی حمل جنین را ندارد، توصیه می شود. در این روش جنین های حاصل از لقاح مصنوعی زوج نابارور به رحم خانم دیگری انتقال داده می شود بدین ترتیب نه ماه فرایند بارداری در رحم حامل صورت می گیرد.
این درمان به جهت آنچه بین دو خانواده – والد ژنتیک و حامل- به اشتراک گذاشته می شود از حساسیت بالایی برخوردار است.
در پژوهشگاه رویان اندیکاسیون درمان رحم جایگزین ابتدا به تشخیص پزشک زنان مرکز در پرونده مراجع وارد شده، سپس از بخش زنان جهت دریافت مشاوره و ارزیابی لازم به دفتر مددکاری اجتماعی ارجاع می شوند.
و داوطلب حامل عموما از سمت مراجعین کاندید درمان رحم جایگزین به دفتر مددکاری اجتماعی معرفی می شود تا پس از مشاوره و غربالگری لازم در سیکل درمانی مشارکت کنند.
مددکاران اجتماعی بر پایه دانش، مهارت و تجربه حرفه ایشان می توانند مناسب ترین گزینه برای پیشبرد این فرایند باشند به نحوی که زوجین درگیر با موضوع حمل جایگزین با کمترین میزان تنش و آسیب مواجهه شوند.
نظارت و مداخلات مددکار اجتماعی در درمان رحم جایگزین در چهار مرحله به شرح زیر انجام می شود:
هر یک از مراحل فوق نیاز به داشتن مهارت های مختص خود را دارد مهارت هایی چون تسهیلگری، حل مسئله و …
در مراکز خدمات درمان ناباروری از آنجایی که هدف اصلی درمان ناباروری و فرزنددار شدن است، متاسفانه توجهی به تبعات روانی-اجتماعی درمان های ناباروری خصوصا رحم جایگزین نمی شود. آنچه که بی توجهی به آن چنان آسیب هایی را بر جا می گذارد که گاهی والد ژنتیک را از لذت مادری و خانم حامل را از لذت کار بزرگی که انجام داده، محروم می کند. در صورتی که قرار گرفتن یک مددکار اجتماعی حرفه ای در کنار تیم درمان می تواند از بروز این گونه مشکلات پیشگیری نماید.