انجماد جنین معمولا در طی لقاح آزمایشگاهی (IVF) موفق، چندین جنین تولید می شود و زوجین ترجیح می دهند جنین های مازاد را برای استفاده در آینده منجمد کنند. در تکنیک‌های کمک باروری مانند آی وی اف (IVF) و میکرواینجکشن (ICSI) انجماد جنین یکی از روش‌های نوین برای حفظ باروری خانم‌ها است.
انجماد جنین به چه کسانی توصیه می‌شود: خانم‌ها با ذخیره تخمدانی پایین خانم هایی که جنین مازاد بر جنین انتقالی دارند خانم‌های مبتلا به سرطان زوجینی که به دلایل اجتماعی تمایل دارند در آینده صاحب فرزند شوند. زوجینی که IVF در آنها موفقیت آمیز نبوده است. خانم‌هایی که به دلیل تجویز داروهای تحریک تخمک‌گذاری دچار سندرم پاسخ شدید تخمدانی می‌شوند. خانم‌هایی که در روز انتقال جنین اندومتر آنها مناسب نبوده و ضخامت کمتری نسبت به حالت نرمال دارد. در این زوجین انجماد جنین یکی از روش‌های کمک باروری است. اولین انجماد جنین در دهه ۸۰ میلادی انجام شد. در این روش می‌توان یک یا تعداد بیشتری جنین را انجماد کرده و در صورت نیاز جنین های انجماد شده را از حالت منجمد خارج نمود و از آنها استفاده کرد. البته لازم به ذکر است که همه‌ی جنین‌های انجماد شده سالم نیستند و نمی‌توانند رشد مناسبی داشته باشند.
در زمان انجماد جنین چه اتفاقی می افتد؟ همه جنین ها برای انجماد مناسب نیستند، بنابراین فقط جنین های با کیفیت عالی، خوب و متوسط برای انجماد انتخاب می شوند. جنین ها را می توان در مراحل مختلف رشد شان از زمانی که آنها فقط در مرحله یک سلولی، دو تا هشت سلولی و یا در مرحله بلاستوسیست هستند، منجمد کرد. جنین ها در محلول انجمادی حاوی مواد ضد یخ (محافظان سرمایی) قرار می‌گیرند که به دهیدراته شدن یا بیرون کشیدن آب از جنین کمک کرده و از سلول ها محافظت می‌کند. این مواد جنین ها را از آسیب ناشی از تشکیل کریستال‌های یخ محافظت می‌کند. سپس با روش انجماد سریع (انجماد شیشه ای) منجمد می‌شوند.
جنین های منجمد در کجا ذخیره می شوند؟ جنین‌های منجمد، در تانک‌های نیتروژن مایع در دمای ۱۹۶- درجه سانتیگراد ذخیره شده و در اتاق سرد نگهداری می‌شوند. این تانک ها از جهت سطح نیتروژن مانیتور شده و با توجه به کنترل کیفی‌های انجام شده می‌توان جنین ها را با خیال راحت برای سال های متمادی نگهداری کرد.
تا چه زمانی می توان جنین ها را دخیره کرد که توانایی زنده ماندن داشته باشند؟ نرخ بارداری پس از انتقال جنین های منجمد تقریباً مشابه جنین های تازه است. نگهداری طولانی مدت در نیتروژن مایع تاثیری بر زنده ماندن جنین ندارد. نرخ زنده مانی، جنین هایی که برای چندین سال منجمد شده اند مشابه جنین هایی است که تنها پس از چند ماه ذوب شده اند. علاوه بر این، هیچ گزارشی مبنی بر نقص مادرزادی در کودکان متولد شده از جنین‌هایی که برای مدت طولانی منجمد شده اند، گزارش نشده است. هم اکنون متخصصان این امر می‌دانند که جنین‌های منجمد به طور نامحدود زنده می مانند و تا کنون، طولانی ترین زمانی که جنین منجمد با موفقیت ذوب و منتقل شده، ۲۴ سال است.
آیا انجماد به جنین آسیب می رساند؟ متأسفانه، همه جنین ها نمی‌توانند فرآیند انجماد را تحمل کنند و در طی فرآیند انجماد و ذوب زنده نمی مانند. در بعضی از جنین‌هایی که زنده می‌مانند ممکن است یک یا دو سلول را از دست بدهند اما در بسیاری از موارد، جنین بهبود یافته و به رشد خود ادامه می‌دهد. متخصص جنین شناس با شما در مورد اینکه آیا جنین برای انتقال مناسب است یا خیر صحبت خواهد کرد.
احتمال بارداری جنین های منجمد چقدر است؟ شانس بارداری انتقال جنین منجمد، تا حد زیادی به سن خانم در زمان تشکیل جنین بستگی دارد. خانم‌های ۳۵ سال یا کمتر، بیشترین شانس را برای بارداری دارند. و نرخ زنده مانی جنین های منجمد پس از فرآیند ذوب بیش از ۹۵ است.
آیا بیماران بر سرنوشت جنین های منجمد خود کنترل دارند؟ قبل از انجماد جنین، بسیار مهم است که رضایت آگاهانه خود را با امضای فرم‌های رضایت مربوطه انجام دهید.
فرم رضایت نامه شامل موارد زیر است:
چه مدت می خواهید جنین ها ذخیره شوند؟ اگر شما یا همسرتان فوت کنید یا نتوانید برای خودتان تصمیم بگیرید چه اتفاقی باید برای جنین شما بیفتد؟ آیا قرار است جنین ها فقط برای درمان خود شما استفاده شوند یا اینکه می توان جنین های باقی مانده منجمد را برای درمان شخص دیگری اهدا کرد یا برای تحقیقات استفاده کرد؟
انتقال جنین چگونه انجام می‌شود؟ در ابتدا باید جنین‌ها را از تانک ذخیره سازی خارج و ذوب کرد. سپس جنین‌شناس و پزشک زنان به کمک سونوگرافی جنین را به رحم خانم منتقل می‌کنند. بعد از مرحله‌ی انتقال جنین و سپری شدن ۳۶ ساعت مادر می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را ادامه دهد.
تعداد جنین انتقالی: تعداد جنین انتقالی به کیفیت جنین و سن مادر بستگی دارد، برای خانم‌هایی با سن کمتر از ۴۰ به تعداد یک تا دو جنین و برای خانم‌های بالای ۴۰ سال حداکثر تا سه جنین، انتقال انجام می‌گیرد.